İş ve Aile Yaşamının Uyumu

Kişilerin bakım sorumluluklarının işgücü piyasasına katılımları üzerindeki etkisi ve sorunlu alanların tespitine yönelik olarak 2018 yılının II. çeyreğinde Hanehalkı İşgücü Anketi ile birlikte "İş ve Aile Yaşamının Uyumu” modüler anketi uygulanmıştır. Bu çalışma ile işgücü piyasasına katılan fertlerin bakım sorumluluğunun olup olmadığı, bakım için hangi yöntemleri kullandıkları ve bakım sorumluluğunun iş ve aile yaşamının uyumu üzerindeki etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır.

Bakım sorumluluğu; kişinin aynı hanede veya hane dışında yaşayan ve düzenli olarak ilgilendiği 15 yaşın altındaki çocukları ile 15 ve daha yukarı yaştaki hasta, engelli çocukları veya bakıma muhtaç yaşlı ebeveyn veya akrabalarını kapsamaktadır. Avrupa Birliği ülkeleri ile aynı dönemde 18-64 yaş grubu nüfusa uygulanan araştırma, bu konuda ülkemizde yürütülen ilk modüler anket olup daha detaylı bilgi haber bülteninin ekinde verilmiştir.

Bakım sorumluluğu olanların 18-64 yaş nüfus içindeki oranı %42,9 oldu

Türkiye'de 2018 yılının II. çeyreğinde, 18-64 yaş grubundaki 49 milyon 819 bin kişinin %42,9'unu bakım sorumluluğu olanlar oluşturdu. Bu oran erkeklerde %41,2 iken kadınlarda %44,6 oldu.

İstihdamda olup bakım sorumluluğu olanların oranı %46,9 oldu

İstihdamda olan 18-64 yaş grubundaki fertlerin %46,9'unun bakım sorumluluğu bulunurken bu oran erkeklerde %48,1, kadınlarda ise %44,2 olarak gerçekleşti. Diğer taraftan, işgücüne dahil olmayanların %38,7'sinin bakım sorumluluğu bulunurken erkeklerde bu oran %14,8, kadınlarda ise %45,9 oldu.

İşgücü durumuna göre bakım sorumluluğu, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2018


İstihdamda olup bakım sorumluluğu olanların %94,6'sını çocuk bakımı oluşturdu

İstihdamda olup bakım sorumluluğu olanların %94,6'sını çocuk bakımı oluştururken bu oran erkeklerde %96,5, kadınlarda %90,3 oldu. Diğer taraftan istihdamda olup bakım sorumluluğu olanların %5,4'ünü 15 yaşın üstünde bakıma muhtaç çocuk veya akraba bakımı oluşturdu. Bu oran erkeklerde %3,5, kadınlarda ise %9,7 oldu.

İstihdamda olup çocuk bakım sorumluluğu olanların %13,1'i bakım hizmeti aldı

İstihdamda olup 15 yaş altında çocuk bakım sorumluluğu olanların %13,1'i profesyonel bakım hizmeti kullanırken bu oran erkeklerde %11,7, kadınlarda %16,6 oldu. Çocuk bakım sorumluluğu olan istihdamdaki kadınların %12,8'i kurumsal bakım merkezini, %3,3'ü evde ücretli bakımı, %0,6'sı ise her ikisini birlikte kullandı.

İstihdamda olup 15 yaş üstünde bakıma muhtaç çocuk veya akraba bakım sorumluluğu olanların %35,9'u profesyonel bakım hizmetini kullanırken bu oran erkeklerde %15,5, kadınlarda ise %54,3 oldu. İstihdamdaki kadınların %53,7'si evde ücretli bakımı, %0,7'si ise kurumsal bakım merkezini kullandı.

İstihdamda olanların bakım yeri tercihi, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2018


Çocuk bakımını kendisi veya eşiyle birlikte yürüten kadınların oranı %52,2 oldu

İstihdamda olup, çocuk bakım hizmeti kullanmayanların %62,3'ü bakımı kendisi veya eşiyle birlikte yürütürken, bu oran erkeklerde %66,2, kadınlarda ise %52,2 oldu. Çocuk bakım hizmeti kullanmayan kadınların %15'i bakımı büyükanne, büyükbaba vb. desteğiyle sürdürdüğünü belirtirken, %14,8'i çocukların kendilerine bakabildiğini, %12,2'si ise bakım hizmetini pahalı bulduğunu belirtti.

Çocuk bakım hizmeti kullanmama nedenleri, II. Çeyrek: Nisan-Haziran, 2018



Çalışan kadınların %83,3'ü çocuk bakımı nedeniyle iş düzenini değiştirmedi

İstihdamda olan kadınların %83,3'ü çocuk bakım sorumluluğu nedeniyle mevcut çalışma düzenini değiştirmezken %5,3'ü çalışma saatlerini azalttı, %4,1'i ise gelir artışı sağlayacak değişikliklere gitti.