LGS Rakamları, İmam Hatip Garabetinin Röntgenini Çekiyor

Milli Eğitim Bakanlığı'nın pandemiye rağmen tarihini değiştirerek,velilerin ve öğrencilerin bulaşı itirazına rağmen düzenlediği 2020 Liseye Geçiş Sınavı (LGS), ortaya çıkardığı tablo açısından ibretlik olmuştur.
Eğitim-İş olarak tüm boyutlarıyla masaya yatırdığımız bu yılki LGS'ye dair en çarpıcı rakam ve sonuçlar şöyledir:
• Çocuklarımız giderek bu sınavdan umudunu kesiyor
LGS rakamlarının başlıca söylediği şey, gençlerimizin bu sınava ve adaletine güveni kalmadığıdır. 1.671.337 öğrenci 8. sınıftan mezun olmuş, 2020 yılında yapılan Merkezi Sınava toplam 1.472.088 öğrenci katılmıştır. 2020 LGS'de sekizinci sınıftan mezun olan 199 bin 249 öğrenci, sınava girmemiştir. Tercih yapan öğrencilerin sayısındaki düşüş de bunun sağlaması olmuştur. Tercih dönemi sonunda, merkezi sınava katılan öğrencilerin 571.704'ü (%38,84) sınavla öğrenci alan okullar için tercihte bulunmuştur. 2019 yılında Merkezi Sınava katılan öğrencilerin %42,68'sinin merkezi yerleştirme için tercih yaptığı dikkate alındığında bu oranın 2020 yılında düştüğü görülmüştür.. Bu sene tercih yapan öğrenci sayısı dikkate değer biçimde azalmış, 900 bin 384 öğrenci tercih yapmamıştır.
• İmam hatip mezunları bile İHL'leri tercih etmedi
LGS rakamları, AKP'nin imam hatip dayatmasının geldiği noktayı görmek için de imkan tanımıştır. Sonuçlar, yerleşen tüm öğrencilerin %66,99'unu oluşturan ortaokul mezunlarının Anadolu imam hatip lisesi dışındaki tüm lise türlerine yerleşen öğrencilerin çoğunluğunu oluşturduğunu göstermektedir. Anadolu imam hatip liselerine yerleşen öğrencilerin ise %50,61'i imam hatip ortaokulu mezunudur. Yani imam hatip ortaokulundan mezun olan çocukların yüzde 50'si bir imam hatip lisesinde eğitime devam etmek istememiştir.
• Binlerce ailenin çıkmazı: ya imam hatip ya özel okul
Bu konudaki önemli diğer bir sonuç, özel ortaokul mezunlarının neredeyse tamamının Anadolu liseleri, fen liseleri ya da sosyal bilimler liselerine yerleşmesidir. Özel ortaokul mezunlarının imam hatip lisesini tercih etmemeleri dikkat çekicidir. Bu sonuçlar, sırf AKP'nin imam hatip dayatmasına boyun eğmemek için binlerce ailenin gırtlağından kesip çocuğunu özel okula yollayadığının da göstergesidir.
Sonuçlar, yerel olarak yerleşen öğrencilerin %91,60'ının ilk üç tercihinden birindeki ortaöğretim kurumuna yerleştiğini göstermektedir. 2019 yılında bu oranın %91,08 olması, artan öğrenci sayısına rağmen bu konuda kısmen iyileştirme yapılabildiğini göstermektedir.
• Tercih edilen okullara değil imam hatiplere kontenjan dopingi
Bu rakamlara rağmen imam hatip dayatması, kontenjan ayarıyla sürdürülmüştür. Kontenjan düzenlemeleri kapsamında sınavla öğrenci alan Anadolu liselerinde %69, mesleki ve teknik Anadolu liselerinde %62, Anadolu imam hatip liselerinde %45, fen liselerinde %35 ve sosyal bilimler liselerinde %35 kontenjan artışı gerçekleşmiştir. Bu düzenlemenin yanı sıra merkezi yerleştirme ile öğrenci alan Anadolu lisesinin olmadığı 21 ilde en az bir Anadolu lisesi sınavla öğrenci alan okullar kapsamına alınmıştır.
Doluluk oranları sınavla öğrenci alan lise türlerine göre incelendiğinde ise fen lisesi, sosyal bilimler lisesi ve Anadolu lisesi kontenjanlarının tamamen dolduğu görülmektedir. Anadolu imam hatip lisesi (%99,76) ve mesleki ve teknik Anadolu lisesi (%96,64) kontenjanlarının da neredeyse tamamının dolduğu belirlenmiştir.
Tercihleri neticesinde 2020 yılında 212.485 öğrenci sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına yerleştirilmiştir. Kontenjanı 213.940'a çıkan sınavla öğrenci alan kurumların doluluk oranı %99,32'ye ulaşmıştır. Bu durum, Merkezi Sınava katılan öğrencilerin %14,43'ünün sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına yerleştirildiğini göstermektedir. 2019 yılında bu oranın %13,50 olmuştur.
• İlk 3 tercihin gözdesi fen liseleri oldu
Lise türlerine göre yapılan analizler, ilk üç tercihinde yerleşme oranlarının Anadolu liselerinde %98,72, Anadolu imam hatip liselerinde %87,26 ve mesleki ve teknik Anadolu liselerinde ise %82,00 olduğunu göstermiştir. 2019 yılında bu oranların Anadolu liselerinde %98,87, Anadolu imam hatip liselerinde %86,73 ve mesleki ve teknik Anadolu liselerinde ise %78,79 olduğu dikkate alındığında özellikle mesleki ve teknik Anadolu liseleri ve Anadolu imam hatip liselerinde oranların kısmen arttığı görülmektedir. 1. tercihinde Fen Lisesini tercih eden öğrencilerin oranı %46,7'dir. Fen Lisesinden sonra en fazla tercih edilen okul türlerinin sırasıyla Anadolu Lisesi, Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi olduğu görülmektedir.
• Çocuklarımızın çoğu istediği okula gidememiştir
LGS 2020 sonuçlarına tepeden bakıldığında, binlerce çocuğumuzun en çok istediği okullardan uzağa düştüğü görülmüştür.
Anadolu İmam Hatip Lisesine yerleşen öğrencilerin %87,26'sının yerleştikleri okul, ilk 3 tercihi arasındadır.
Anadolu Lisesine yerleşen öğrencilerin %98,72'si ilk 3 tercihindeki okullardan birine yerleşmiştir.
Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesine yerleşen öğrencilerin %82'si yerleştikleri okulu ilk 3 sırada tercih etmiştir.
• Kız çocukları her alanda öne geçmiştir
LGS 2020'nin belki tek memnun olunacak sonucu, kız çocuklarının başarıdaki yükselen ivmesi olmuştur. Merkezi Sınav Puanı ile yerleşen öğrencilerin cinsiyetlerine bakıldığında kız öğrencilerin tüm alanlarda erkeklere göre daha başarılı oldukları görülmektedir.
SONUÇ: LGS rakamları göstermiştir ki; eğitim sistemimiz çocuklarımızı geleceğe hazırlamaktan, onların düşlerine ayak uydurmaktan uzaktır. Yine görülmüştür ki onca teşviğe, dayatmaya, devlet bütçelerinden aslan payıyla beslemeye rağmen iktidarın kendi tabanını hoş etmek için açtığı imam hatip okulları, öğrencilerin de velilerin de kaçtığı kurumlar haline gelmiştir. Birçok alanda geçen seneki rakamlara yakın sonuçlar veren 2020 LGS, bozuk sistemde bir yıl boyunca gözle görülür bir iyileşme yapılmadığını da ortaya koymuştur. Çocuklarımızın istediği okullarda, yetenek ve yönelimlerine göre, ailelerinin gelir durumuna bakılmadan, çağın gelişmeleriyle ve değerleriyle iç içe eğitim gördüğü bir Türkiye; Eğitim-İş'in verdiği laik, parasız, bilimsel ve adil eğitim mücadelesiyle yaratılabilecektir.
Hatem DENKTAŞ
Eğitim İş Malatya Şube Başkanı