- Haberler
- Kültür Sanat
- Hızır Orucu Nedir? Ne Zaman ve Kaç Gün Tutulur?
Hızır Orucu Nedir? Ne Zaman ve Kaç Gün Tutulur?
Hızır Orucu, Alevi-Bektaşi inancında önemli bir yere sahip olup, Hızır'ın bolluk, bereket, şifa ve yardım getirdiğine inanılarak tutulur.
Hızır Orucu Nedir? Ne Zaman ve Kaç Gün Tutulur?
Hızır Orucu, Alevi-Bektaşi inancında önemli bir yere sahip olup, Hızır’ın bolluk, bereket, şifa ve yardım getirdiğine inanılarak tutulur. Hızır’ın darda kalanlara yetişen, yol gösteren ve insanların yardımına koşan manevi bir güç olduğuna inanılır. Bu nedenle, Hızır Orucu sadece bir ibadet değil, aynı zamanda bir dilek, umut ve bereket niyetidir.
Hızır Orucu Ne Zaman Tutulur?
Hızır Orucu genellikle Şubat ayının ikinci haftasında tutulur ve üç gün sürer. Orucun son günü, Perşembe günü olacak şekilde planlanır.
2025 yılı için Hızır Orucu tarihleri:
???? 11-13 Şubat 2025 (Salı, Çarşamba ve Perşembe günleri)
Bölgelere göre değişiklik gösterse de, Türkiye’nin bazı yörelerinde 5 gün veya 7 gün tutulduğu da görülmektedir. Ancak en yaygın uygulama üç gündür.
Hızır Orucu Nasıl Tutulur?
İmsak vaktinden itibaren yemek ve içmekten uzak durulur.
Gün batımına kadar oruç sürdürülür, yani iftar akşam ezanı ile açılır.
Hızır Orucu boyunca et yememek ve mümkün olduğunca sade, doğal yiyeceklerle beslenmek tercih edilir.
Üçüncü gün olan Perşembe günü cem ibadeti yapılır.
Talipler, Perşembe günü bir lokma (niyaz) alarak bağlı oldukları pirin evine gider, dualar alınır ve cem hizmetine katılım sağlanır.
Hızır Orucunun Manevi ve Sosyal Anlamı
Hızır Orucu, yalnızca bireysel bir ibadet değil, aynı zamanda toplumsal bir dayanışma ve birliktelik ritüelidir. Hızır inancı, yardımlaşma, paylaşma ve darda kalanlara el uzatma gibi değerleri pekiştirir.
Özellikle gençler arasında su içmeden yatma inancı oldukça yaygındır. Bu inanca göre, oruçlu olan kişi, su içmeden yatarsa ve rüyasında birinden su içerse, o kişiyle evleneceğine inanılır. Ancak bu sadece evlilikle sınırlı değildir. Örneğin, önemli bir dileği olan kişiler de bu yöntemi kullanır ve rüyasında gördüğü kişi veya nesnenin, dileğinin gerçekleşmesine işaret ettiğine inanır.
Hızır Lokması ve Paylaşım Kültürü
Hızır Orucu süresince, özellikle orucun son gününde "Hızır Lokması" hazırlanır. Bu lokma, genellikle komşular, akrabalar ve ihtiyaç sahipleriyle paylaşılır. Hızır’ın bereket getirdiğine inanıldığı için, lokmaların bolca dağıtılması tavsiye edilir.
Hızır Orucu ve Dualar
Orucun açılması sırasında Hızır’a yönelik dualar okunur. En yaygın dualardan biri şöyledir:
"Ya Hızır, sen darda kalanların yardımcısı, yolda kalanların kılavuzu, hastalara şifa veren, gariplere umut ışığısın. Bugün tuttuğumuz oruçları kabul eyle, dileklerimizi hayırlısıyla yerine getir. Evimize, hanemize, soframıza bolluk, bereket, huzur ve sağlık nasip eyle."
Bu dua, inanca göre, Hızır’ın evlere uğramasını ve bereket getirmesini dilemek için yapılır.
Hızır Orucu Neden Tutulur?
Hızır Orucu, hem manevi arınma hem de toplumsal dayanışma amacı taşır. İnanışa göre, Hızır’ın denizlerde gemileri batmaktan kurtardığı, fakirlere yardım ettiği ve zor zamanlarda insanlara yetiştiği kabul edilir. Bu nedenle, Hızır Orucu tutmak, onun bu koruyucu ve bereket getirici özelliklerinden faydalanma niyetini de barındırır.
Bazı Alevi ocaklarında, bu orucun tutulmaması halinde, o yılın bereketsiz geçeceğine inanılır. Aynı zamanda, dileklerin kabul olması ve ruhani olarak arınmak için de bu oruç önem taşır.
Sonuç
Hızır Orucu, Alevi-Bektaşi inancında derin bir geçmişe sahiptir ve Şubat ayının ikinci haftasında üç gün boyunca tutulur. Orucun salı günü başlayıp perşembe günü son bulması gelenekseldir. Manevi olarak bolluk, bereket, şifa ve umut kaynağı olarak kabul edilen bu oruç, aynı zamanda toplumsal yardımlaşmayı da pekiştiren bir ibadet olarak yaşatılmaktadır.
