Sinsi gelişen balonlaşma: Abdominal aort anevrizması !

Aort nedir? 
Aort damarı vücudumuzdaki en geniş damardır ve oksijenden zengin kanı kalpten alarak vücudumuzun diğer bütün bölümlerine taşıma işini yapmaktadır. Aort göğüs kafesi içerisinde seyri sırasında “torasik aort” ve karın içerisinde seyri sırasında ise “abdominal aort” ismini alır.  

Abdominal aort anevrizması nedir? 
Abdominal aort anevrizması, aort damarının karın içerisindeki kısmındaki genişlemeyi ifade etmektedir. Damar duvarında zayıflama olduğunda anevrizma gelişimi başlar ve balon şeklinde şişkinlik meydana gelir. Anevrizmalar genellikle sinsi olarak büyürler ve %70-80 hastada belirtiler ortaya çıkmadan önce tanı başka bir hastalık için tetkik yapılırken tesadüfen konmaktadır.  

Belirtiler ise sıklıkla karın ve sırt-bel ağrısıdır, fakat bazen de ilk belirti aort damarının ölümcül patlaması da olabilir. Patlayan bir anevrizma hayatı-tehdit eden kanamalara sebep olduğundan, bu durum gelişmeden anevrizmanın tamir edilmesi oldukça önemlidir.  

Abdominal aort anevrizmaları daha çok 60 yaş üzeri kişilerde görülmekte ve erkekler kadınlara nazaran daha çok etkilenmektedir.  

Abdominal aort anevrizmasına sebep olabilen faktörler nelerdir? 
•            Sigara içiciliği 

•            Kalıtsal / Ailesel faktörler 

•            Doğumsal faktörler (örn. Marfan sendromu) 

•            Travma 

•            Enfeksiyon 

•            Yüksek tansiyon (Hipertansiyon) 

•            Damarlarda kireçlenme (ateroskleroz) 

•            Yüksek kolesterol 

Anevrizmayı önceden tespit edebilir miyiz? 
Abdominal aort anevrizması hayatı-tehdit eden olaylara (örn.kanama) sebep olana kadar belirti vermeyebileceğinden dolayı önemli bir sağlık problemidir. Karın ultrasonu yapılarak koruma amaçlı tarama yapılabilir.  

65 yaş üzeri erkek bireyde ailede anevrizma bulunması, sigara içiciliği, yüksek tansiyon, akciğer hastalığı, herhangi bir damar kireçlenmesi durumu veya bacak damarlarında hastalık olması durumunda en az bir kez karın ultrasonu ile tarama yapmayı şiddetle önermekteyiz.  

Endovasküler yöntemin açık ameliyattan farkı nedir? 
Belirli boyutlarda büyümüş olan veya belirti veren anevrizmalar tedavi edilmelidir. Açık ve kapalı (endovasküler) olmak üzere iki tür cerrahi tedavi seçeneği mevcuttur.  

Açık cerrahi tedavi 
Abdominal aort anevrizmasına ulaşmak için cerrahınız tarafından genellikle karın orta hatta olmak üzere bir kesi yapılarak yapılan ameliyat türüdür. Bu ameliyatta aort damarınızın hastalıklı kısmı çıkarılarak sentetik bir materyal olan suni damar (greft) ile değiştirilir. Açık cerrahi tedavi sonuçları ve kabul edilebilir riskleri ile kanıtlanmış bir tedavi yöntemidir. Fakat aynı zamanda uzun bir nekahat dönemi gerektirebilir. Hastanede kalış süresi bazı durumlarda değişmekle beraber yaklaşık olarak 5-6 gün olmaktadır. Normal aktivitede günlük yaşama dönme süresi ise 6 hafta ile 3 ay arasında değişmektedir.  

Endovasküler (kapalı) tedavi 
Metal stent yapısı üzerine giydirilmiş sentetik bir materyalin (stent-greft), kateter adı verilen tüpler aracılığı ile kasık bölgesinde yapılan ufak bir kesi yoluyla aort damarı içine ilerletilip yerleştirilmesine “endovasküler” (kapalı) tedavi denmektedir. Cerrahınız kasık bölgesinden ulaştığı atar damar içerisinden bu kateteri hastalıklı olan aort damarı bölgesine kadar ilerletip, stent-grefti bu bölgeyi dışlayacak şekilde açarak anevrizmanın tedavisini gerçekleştirecektir. Stent-greft aort damarının güçsüzleşen ve genişleyen bölgesini içerisinden destekleyerek kan akımı için yeni bir kanal oluşumunu sağlayacaktır. İşlem yaklaşık olarak 1-3 saat arasında sürmektedir ve hastalar genellikle 1-2 günlük bir hastanede yatış sonrası taburcu edilebilmektedir. Normal aktivitede günlük yaşama ise 1-2 hafta içerisinde dönmektedir.